Hoe de mondharp te bespelen
Allereerst dient u te weten of uw mondharp een 'tand- of lipmodel' is. In de beschrijving van de mondharpen op Mondharpshop.nl staat altijd of het model bedoeld is om tegen de tanden of tegen de lippen te houden tijdens het spelen.
Basis techniek van het mondharp spelen
Houd het frame van de mondharp met één hand tegen uw lippen of tanden. Bij een tandmodel zorgt u ervoor dat de kaken iets van elkaar af zijn zodat er een ruimte ontstaat tussen de tanden waardoor het schuine gedeelte van het frame van de mondharp tegen de voortanden gehouden kan worden.
Met de andere hand trekt u de lamel van de mondharp (ook wel: snaar of tong genoemd) zachtjes naar voren of achteren en laat deze los. Zorg dat de lamel/snaar/tong niet tegen uw lippen of tanden komt zodat deze ongehinderd kan trillen. Bij de meeste mensen lukt het niet direct de eerste keer, om de lamel ongehinderd te laten trillen. Oefen voor de spiegel, bekijk filmpjes op bijvoorbeeld YouTube of vraag instructie aan iemand die het al kan.
Lukt het om de lamel ongehinderd te laten trillen en het frame tegen lippen of tanden te houden?
Wat u nu hoort is het typische geluid van de mondharp; de trilling van de lamel waarbij uw mond als 'klankkast' gebruikt wordt!
Iedereen kan het leren want uiteindelijk is het niet heel ingewikkeld om de eerste geluiden uit uw mondharp te toveren. Oefening baart kunst!
Wanneer men de basis van het mondharpspel onder de knie heeft
Op verschillende manieren kunt u het geluid veranderen. Experimenteer door de vorm van uw mond te veranderen zoals u doet als u de a, e, i, o, u, ij uitspreekt. In eerste instantie gebruikt u hierbij niet uw stembanden.
Ook kunt u uw huig proberen open te zetten zoals u bijvoorbeeld doet wanneer u gaapt. Zo wordt de klankkast vergroot en zult u een meer ruimtelijk geluid voortbrengen.
Door in en uit te ademen (door uw mond) tijdens het mondharp spelen kunt u het geluid vervormen, versterken en/of verkorten.
Verder kunt u experimenteren door bijvoorbeeld uw mond nog anders te vormen en te bewegen, uw stembanden te gebruiken en uw tong te bewegen tijdens de trilling (bijvoorbeeld zoals u doet als u 'lalala' zegt).
Bij sommige modellen, en met de juiste techniek, is het mogelijk om de lamel van de mondharp in beweging te brengen zonder deze aan te slaan. Alleen door blazen of zuigen maakt men een toon.
Hiermee hebben we uiteraard alleen nog besproken welke geluiden u zoal kunt produceren. Door ritmisch spel en samenspel zijn mondharpgeluiden om te toveren tot prachtige muziekstukken.
Een mondharp met een trekkoord zoals de Génggong uit Bali vergt weer een andere techniek. Het is niet heel gemakkelijk te leren en vergt nogal wat oefening wil men het goed leren. Een paar tips staan beschreven bij de productomschrijving.
Meer hulp nodig om de mondharp onder de knie te krijgen?
Een andere online handleiding voor het spel op de mondharp schreef Phons Bakx. Een zeer goede mondharpspeler en auteur van onder meer het boek De Gedachtenverdrijver; De historie van de mondharp. Link.
Ook het volgen van een workshop of training om de mondharp (verder) onder de knie te krijgen behoort tot de mogelijkheden. In overleg kan dat één-op-één, maar het kan juist ook leuk en inspirerend zijn om je aan te melden voor en/of met een groep. Dit is onder andere een zeer geschikt concept gebleken als (onderdeel van) teambuilding, een bedrijfsuitje, of vrijgezellenfeest.
Twee gepassioneerde multi-instrumentalisten -met grote liefde voor de mondharp- die we hierbij graag noemen zijn:
Daniel Hentschel (regio Utrecht). Artiestennaam: Danibal. Op zijn mondharp pagina is meer informatie beschikbaar.
Niek Edeling (regio Nijmegen). Hij is te bereiken onder telefoonnummer 024-3565660 en via e-mail: niekedeling@gmail.com
Op YouTube heeft Niek Edeling een kanaal onder de naam: NiekopTube.
Zij zijn ook te benaderen voor allerhande andere muzikale projecten!
Succes, en vooral ook veel plezier, gewenst met mondharp spelen!
Steven Korthout.
www.mondharpshop.nl